W Polsce istnieje kilka prawnych form ochrony przyrody, które mają na celu zachowanie bioróżnorodności i ochronę środowiska.
Oto główne formy ochrony przyrody, polecamy skorzystanie z wyszukiwarek.
Centralny Rejestr Form Ochrony - Przyrody Generalna Dyrekcja Ochrony Przyrody - wyszukiwarka >>
Mapa Geoserwis - wszystkie formy ochrony w Polsce w tym na Żuławach >>
Ministerstwo Klimatu i Środowiska – Organ centralny odpowiedzialny za politykę ochrony środowiska, w tym ochrony przyrody.
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska – Organ administracji rządowej odpowiedzialny za koordynowanie działań związanych z ochroną przyrody, w tym zarządzanie obszarami Natura 2000.
Generalny Inspektorat Ochrony Środowiska - to organ rządowy odpowiedzialny za nadzór, kontrolę i monitoring stanu środowiska w Polsce.
Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska – Instytucje zajmujące się ochroną przyrody na poziomie regionalnym.
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ) - jest to instytucja odpowiedzialna za kontrolowanie przestrzegania przepisów ochrony środowiska na poziomie województwa, monitorowanie stanu środowiska, a także podejmowanie działań w celu zapobiegania zagrożeniom środowiskowym. WIOŚ prowadzi także działania związane z kontrolą zanieczyszczeń powietrza, wód, gleby i innych elementów środowiska naturalnego.
Lasy Państwowe – Instytucja odpowiedzialna za zarządzanie lasami w Polsce, w tym lasami ochronnymi, które pełnią funkcję ochrony bioróżnorodności.
Polska Policja – Odpowiedzialna za egzekwowanie prawa ochrony przyrody, w tym walkę z nielegalnym wycinaniem drzew, łowieniem ryb w sposób nielegalny i inne naruszenia przepisów środowiskowych.
Straż Miejska – Ma kompetencje w zakresie monitorowania ochrony przyrody w miastach, zajmując się np. ochroną parków miejskich i ochroną przed nielegalnym wysypiskiem odpadów.
Straż Leśna - odpowiada za ochronę lasów przed nielegalnymi działaniami, nadzorowanie przestrzegania przepisów ochrony przyrody, zapobieganie pożarom, zwalczanie chorób i szkodników roślin, ochronę bioróżnorodności oraz edukację społeczeństwa w zakresie ochrony środowiska.
Straż Rybacka – Odpowiada za kontrolowanie przestrzegania przepisów dotyczących ochrony ryb i ekosystemów wodnych, w tym przeciwdziałania nielegalnemu poławianiu ryb i zanieczyszczeniu wód.
Wody Polskie – Instytucja odpowiedzialna za zarządzanie wodami w Polsce, w tym ochronę jakości wód i ekosystemów wodnych.
Samorządy - Rola samorządów w ochronie środowiska. Forum Ekonomiczne 2024. Artykuł Małgorzaty Pociask 2024 r >>
Gminy uchwalają powstanie zespołów przyrodniczo - krajobrazowych, pomników przyrody oraz użytków ekologicznych. Odbywa się to na podstawie wniosku a zatwierdzane jest uchwalą rady gminy, po uzgodnieniu z właściwym regionalnym dyrektorem ochrony środowisk.